نمای اسپایدر به نوعی از نماهای مدرن شیشه‌ای خود ایستا نمای پرده‌ای (curtain wall) گفته می‌شود که در آن شیشه به وسیلهٔ اتصالات نقطه‌ای به سازه متصل میگردد. کاربرد اصلی نمای اسپایدر در ساختمان‌های تجاری و اداری بوده و در صفحه شیشه هیچ‌گونه سازه عمودی و افقی مشاهده نمی‌شود، موردی که در نماهای کرتین وال لامل به عنوان یک ضعف مطرح میگردد. به‌طور کلی نمای اسپایدر دارای سیستم متنوع ساختار سازه‌ای از سیستم سازه‌های فلزی، کابلی و شیشه‌ای می‌باشد که با توجه به کاربری ساختمان، بارگذاری و هزینه از آن‌ها استفاده می‌شود. استفاده از هرنوع ساختار شیشه در این نوع از پوسته نما بلامانع بوده که با توجه به شرایط محیطی و کاربری نما توسط تیم مهندسی نما تعیین میگردد. در ادامه به معرفی این نما می پردازیم.
اسپایدر چیست؟
نوعی از نماهای مدرن شیشه‌ای است که در آن شیشه به وسیلهٔ اتصالات نقطه‌ای به سازه متصل می شود. از نمای اسپایدر در ساختمان‌های تجاری و ساختمان های بلند اداری بیشتر استفاده می شود. به‌طور کلی نمای اسپایدر طراحی شده در شرکت رامادُر دارای سیستم متنوع ساختار سازه‌ای از سیستم سازه‌ای شیشه‌ای است که با توجه به کاربری ساختمان، بارگذاری و هزینه از آن‌ها استفاده می‌شود. استفاده از هرنوع شیشه در این نوع از ساختار نما بلامانع بوده.
یکی از معمولی‌ترین و بهترین نوع شیشه‌های بدون فریم، شیشه اسپایدر است.
شیشه اسپایدر چیست؟
اسپایدر (Spider) به معنای عنکبوت می‌باشد. به دلیل این‌که این شیشه ساختاری عنکبوت شکل داشته و شیشه اسپایدر بر محور‌ها و یراق‌ها به‌صورت شبکه‌ای، موزاییکی نصب می‌گردند این اسم برای شیشه اسپایدر انتخاب‌شده است. اما عده‌ای دیگر فرم و شکل یراق اتصال‌دهنده را که شبیه پا‌ها و بدن عنکبوت بوده را دلیل بر این نام‌گذاری می‌دانند.
- اسپایدر بدون فریم و اتصال فریم پیشرفته سبب می‌شود تا سازه‌هایی که از نمای شیشه‌ای اسپایدر برخوردار هستند را از دیگر بنا‌ها، متمایز کند.
- شیشه اسپایدر به نمای ساختمان جلوه‌ای منحصر بخشیده و آن را به یکی از بهترین و ماندگار‌ترین نوع نماها تبدیل می کند.
سازه اسپایدر
سازه اسپایدر، سازه های پیشرفته و محکمی هستند که در برابر زلزله نیز مقاوم اند. دلیل مقاومت سازه اسپایدر در برابر زلزله بر روی پایه‌هایی غیر از ستون اصلی ساختمان سوار هستند. سازه اسپایدر از مدرن‌ترین سازه‌های نما می‌باشد که در مراکز مدرن جهان استفاده می‌شود. نمای اسپایدر در واقع یک تعلیق هیجانی برای بیننده ایجاد می‌کند. در واقع حسی که شیشه اسپایدر به رهگذران می‌دهد می‌تواند ماندگاری و به ذهن سپاری بنا را افزایش دهد.
مزایا و معایب
نمای اسپایدر نیز مانند تمامی نماهای ساختمانی دارای مزایا و معایبی می‌باشد که کاربرد آن را در شرایط خاصی محدود می‌کند.
معایب:
- دیتیل پیچیده بازشو
- نیاز به کنترل مداوم جهت اجرای صحیح آب‌بندی
- نیاز به محاسبات سازه و کنترل توسط مهندسین عمران در مقایسه با سیستم‌های مشابه مانند کرتین وال که نرم فزار ساده محاسباتی دارند
مزایا:
- وزن کم سازه و اتصالات
- شفافیت یکپارچه نما
- سادگی جزئیات اجرا
- امکان اجرا سطوح پیچیده بدون نیاز به فرم دهی سازه
- تنوع سیستم‌های زیرمجموعه نمای اسپایدر
- مقاومت در برابر نیروی زلزله از طریق امکان حرکت پنل‌های شیشه در روتل ها
انواع سازه پوسته نما اسپایدر
سازه نگهدارنده اسپایدر می‌تواند کابل، خرپا یا سیستم‌های متنوع دیگر باشد. تصمیم‌گیری در این خصوص بر عهده معمار و مهندس طراح سازه می‌باشد. هرکدام از این دیتایل‌ها مزایا و معایبی دارند که به بررسی آن می‌پردازیم.
اسپایدر با سازه خرپا فلزی
در این روش خرپا فلزی جهت تحمل بار مرده و بار دینامیکی طراحی شده و اسپایدرها با جوش یا پیچ بر روی این سازه نشسته و بار را منتقل می‌کنند. محاسبه خرپای اینچنینی بسیار ساده بوده و تولید این‌گونه خرپا نیز به سرعت انجام می‌پذیرد. می‌توان آن رارنگ پادرکوتینگ نمود و محاسبان ایرانی شناخت خوبی از عملکرد آن دارند.
اسپایدر کابلی
در این روش سازه‌ای از کابل به صورت کراس و تور یا خرپا وظیفه تحمل بار و انتقال آن به تکیه گاه‌ها را بر عهده می‌گیرد. ویژگی خاص این‌گونه نما زیبایی منحصر به فرد آن می‌باشد. محاسبه این مدل سازه‌ها پیچیده بوده ولی شرکت‌های معتبر ایرانی و خارجی قادر به انجام محاسبات و طراحی این گونه سازه‌ها می‌باشند. تولید این قطعات هنوز در کشور امکان‌پذیر نیست و معمولاً در به کشور چین یا ترکیه سفارش داده میگردد.
اسپیس فریم
سازه‌های اسپیس فریم (space frame) فرم‌های هندسی منظمی می‌باشند که به‌طور متحد در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. با ترکیب اسپیس فریم می‌توان سازه‌های متنوعی را با سرعت بالا و به صورت پیش ساخته ایجاد نمود. اسپیس فریم‌ها به وسیله بست، گوی یا قطعات جوشکاری شده به یکدیگر متصل می‌گردند و شکل و سازه محکم و زیبایی را خلق می‌کنند که به واسطه شکل و ساختار هندسی خرپایی و تحمل کردن نیرو در جهات مختلف باعث استحکام سازه میگردد و برای ساخت انواع فضاها از قبیل دیواره سالن‌ها، سقف اسکای لایت و غیره کاربرد دارد.
می‌توان از سازه‌های اسپیس فریمی در ترکیب با قطعات اسپایدر نیز استفاده نمود تا پوسته ای یکپارچه و بدون المان‌های معماری مزاحم را خلق نمود. به عنوان مثال می‌توان از پوسته شیشه ای آسمان نمای گنبد مینا نام برد.
فین گلس
در این نوع نما انتقال بار به سازه توسط یک تیغه شیشه‌ای دو یا سه لایه صورت می‌گیرد. حاصل کار ظرافت و زیبایی و شفافیت فوق‌العاده می‌باشد. با توجه به شیشه ای بودن سازه این نوع پوسته‌ها باید دقا فراوانی در طراحی آن‌ها نمود تا با ضوابط وآیین‌نامه‌های ایران در مورد زلزله قابل دفاع شوند.
اسپایدر کلمپ/ ایکس
پنجه اسپایدر را می‌توان به شکل‌های مختلف طبقه‌بندی نمود ولی متداول‌ترین آن سیستم‌های کلمپ و ایکس می‌باشد. قطعات کلمپ به صورت یک گل میخ یا یک قطعه صلیب شکل بوده که شیشه را در خود جای می‌دهند و قطعات ایکس قطعاتی هستند که به صورت حرف ایکس یا اچ انگلیسی بوده و توسط پیچ‌هایی که در شیشه جاسازی می‌شوند به اسپایدر متصل می‌گردند.
شیشه اسپایدر دوجداره
با کمک نوعی اورینگ که در حفاظ گازدار شیشه قرار می‌گیرد می‌توان تا شیشه‌های ۴ جداره گازدار و لمینیت نیز تولید نمود. همکنون در ایران بزرگترین شیشه سیکوریت لامینه قابل تولید 7 متر طول و ۲٫۴ عرض دارد که هر پلاک آن حدود 1.4 تن ( برای دو شیشه لامینیت که به هم دوجداره شده اند) وزن دارد.
