هنر شیشه گری و شیشه سازی یکی از مهم ترین هنرهای ایرانیان است که از گذشته های بسیار دور مورد توجه عموم مردم بوده است. این هنر از زمان های گذشته تا به حال تغییراتی را به خود دیده است. در این مطلب به تعدادی از کلمات و اصطلاحات این هنر پرداخته و آنها را به خوبی مورد بحث قرار می دهیم.
Acid polishing:
پولیشی که توسط مخلوطی از اسیدها (فلوریدریک و سولفوریک) انجام می‌شود.
Alumina hydrate:
هیدرات آلومینا (Al2O3.3H2O) یک پودر ریزدانه سفید است که توسط فرایند بایر از بوکسیت تهیه می‌شود. هیدرات آلومینا یکی از اجزاء مهم آستر کفه کوره است.
Aluminum oxide:
اکسید آلومینیوم (Al2O3) یک ترکیب بلوری مورد استفاده در ساینده‌ها و دیرگداز است و عموما برای سایش به کار می‌رود.
Anneal:
سرد کردن کنترل شده شیشه برای رسیدن به توزیع تنش مطلوب در شیشه در دمای اتاق. آنیل دارای دو مرحله نگهداری در دمای آنیل و سرد کردن از دما آنیل است.
Anneal cool:
سرد کردن از دمای آنیل، مرحله‌ای است که در آن شیشه از دمای نگهداری آنیل به دمای کرنش سرد می‌شود. این سرمایش باید به اندازه‌ای آهسته باشد که تنش‌های ناخواسته مجددا در دمای اتاق ایجاد نشود.
Annealing point:
دمای آنیل محدوده‌ای است که در آن کرنش‌های داخلی طی چند دقیقه به مقدار قابل قبولی کاهش می‌یابد. برای بیشتر شیشه‌ها، دمای آنیل ۳۵ تا ۴۰ بالای دمای کرنش است.
Annealing range:
محدوده دمایی است که دقیقا بالای دمای کرنش تا دمای نگهداری آنیل قرار دارد. محدوده آنیل شیشه‌ها را می‌توان توسط سازندگان و یا با آزمایش‌های خاص به دست آورد.
Anneal soak:
دمایی که شیشه برای مدتی در آن نگه داشته می‌شود تا تنش‌های آن رها شود.
Asbestos:
ماده‌ای مقاوم در برابر آتش که از الیاف سیلیکات منیزیم آبدار ساخته شده است.
دستکش‌های آزبست مانع از سوختن دست در هنگام کار با شیشه داغ می‌شود.
Atmosphere:
شرایط هوایی کوره در حین پخت را گویند. اتمسفر کوره می‌تواند اکسیدی، خنثی یا
احیایی باشد.
Base glass:
لایه زیرین شیشه یا شیشه مادر که شیشه‌های دیگر به آن فیوز می‌شوند. همچنین به شیشه‌ای که بیشترین کاربرد را در یک پروژه فیوزینگ دارد اطلاق می‌شود.
Batch:
مواد اولیه تولید شیشه که با نسبت مناسب با هم مخلوط شده‌اند و آماده ذوب در کوره هستند.
Bending:
خم شدن نتیجه فیزیکی سگینگ و اسلامپینگ شیشه‌ها است.
Bentonite:
نوعی رس که حاوی منیزیم و آهن است. بنتونیت آب زیادی به خود جذب می‌کند و متورم می‌شود. بنتونیت در چسب‌ها، سیمان‌ها و آستر کوره‌ها به کار می‌رود.
Bent glass:
شیشه مسطحی که با حرارت دادن آن بر روی یا درون قالب یک شکل سه بعدی پیدا کرده است. این اصطلاح در مواقعی به کار می‌رود که نیروی خارجی نیز برای خم کردن شیشه به کار رود.
Cane:
میله‌های شیشه‌ای نازک که معمولا قطری کمتر از ۲۵٪ اینچ دارند. مانند میله‌های شیشه‌ای مورد استفاده برای ساخت millefiore.
Cathedral glass:
شیشه کلیسا اصطلاحی است که برای شیشه مسطح رنگی شفاف به کار می‌رود.
Ceramic fiber:
ماده‌ای متشکل از الیاف سیلیکات آلومینیم که در ساخت کوره از آن استفاده می‌شود.
Insulation:
بسیار سبک است و در حین گرم کردن کوره نسبت به آجر عایق حرارت کمتری استفاده می‌کند، لذا استفاده از کوره را اقتصادی‌تر می‌کند.
Cerium oxide:
اکسید سریم (CeO2) یک پودر سفید مایل به زرد کمرنگ است که برای پولیش شیشه از آن استفاده می‌شود.
Chemical durability:
مقاومت شیمیایی توانایی مقاومت در برابر سایش و خراب شدن در نتیجه تماس با مواد خورنده است. اگر شیشه از نظر شیمیایی مقاوم باشد، در اثر باران اسیدی سطح آن شیری یا کدر نمی‌شود. پایداری شیمیایی بستگی به ترکیب شیشه دارد. شیشه‌های دارای بور زیاد پایداری شیمیایی عالی دارند. شیشه‌های سودالایم دارای بیش از ۹٪ اکسید کلسیم نیز از نظر شیمیایی بادوام هستند.
Coating cements:
سیمان پوشش‌دهی ماده‌ای است که معمولا متشکل از سیلیس کلوئیدی و رس ریزدانه‌ای معمولا برای پوشش دادن قالب‌های الیافی و کف کوره‌ها از آن استفاده می‌شود. سیمان پوشش دهی به جای آستر کوره‌های دارای عایق الیافی استفاده می‌شود تا هنگام سر ریز احتمالی مذاب، از کوره حفاظت کند. این ماده سطح را سخت می‌کند و مانع از خوردگی توسط مذاب شیشه می‌شود.
Coefficient of thermal expansion:
ضریب انبساط حرارتی عددی است که نشان دهنده درصد تغییر طول یک ماده و به ازای افزایش دما به اندازه یک درجه سانتی‌گراد است.
Colloidal silica:
سیلیس کلوئیدی سوسپانسیونی از ذرات ریز سیلیس در محیط مایع است که به عنوان عامل چسبانده در سیمان استفاده می‌شود.
Combing:
شانه زنی یک روش قدیمی است که توسط شیشه سازان رومی استفاده می‌شد، این روش را می‌توان در فرایند فیوزینگ شیشه استفاده کرد. لایه‌های مختلف شیشه‌های رنگی پس از حرارت دادن در دمای فیوز کامل (۱۷۰۰) با یک وسیله شیشه‌ای شانه زده می‌شوند. یک دسته شانه با یک چنگک یک هشتم اینچی که به انتهای دسته پیچ شده است می‌تواند یک شانه مناسب را تشکیل دهد. از به کار بردن یک شانه تمام فلزی پرهیز شود، زیرا اگر هنگامی که کوره روشن است، شانه با المنت‌ها تماس حاصل کند می‌تواند منجر به برق گرفتگی شود.
Compatibility:
سازگاری شیشه‌ها برای آنکه بتوان آنها را با یکدیگر فیوز کرد و پس از سرد کردن به دمای اتاق تنش‌های موجود در شیشه منجر به شکست نشود.
Cone:
یک مخروط رسی پخته نشده نازک که در یک دما و زمان خاصی نرم و خم می‌شود. هر
مخروطی با یک عدد مشخص شده است که نشان دهنده دمای خم شدن آن است.
Crazing:
یک شبکه نازک از ترک‌ها در سطح شیشه.
Crucible:
ظرف سرامیکی که در آن شیشه را ذوب می‌کنند. بوته‌های رس دیرگداز برای بیشتر کاربردها کفایت می‌کند. یک بونه با دوام‌تر را می‌توان با ترکیب ۵۰٪ آلومینا، ۲۰٪ کائولن، ۱۰٪ شاموت ریز دانه، ۱۰٪ شاموت درشت دانه و ۱۰٪ بال کلی به اضافه ۵/۱٪ بنتونیت به دست آورد. پس از افزودن آب و شکل دادن، بوته حاصل خشک و در درجه حرارت ۲۳۰۰ پخته می‌شود.
Cullet:
خرده‌های شیشه که مجدد از آنها برای ساخت شیشه استفاده می‌شود.
Decal:
عکس برگردان
Devitrification:
تبلور در شیشه که معمولا به شکل کدر شدن بر روی سطح شیشه ایجاد می‌شود. تبلور هنگامی ایجاد می‌شود که شیشه در دمای کمی پایین‌تر از دمای ذوب آن (حدود ۱۴۰۰ برای بیشتر شیشه‌ها) نگهداری شود.
Double strength glass:
شیشه پنجره شفاف با ضخامت یک هشتم اینچ
Drawn glass:
شیشه کششی که توسط کشیدن عمودی با روش فورکلت تهیه می‌شود. در گذشته این روش در ساخت شیشه پنجره استفاده می‌شد، زیرا ورقه‌های شیشه نازک با ضخامت یکنواخت ایجاد می‌کرد.
Dry strength:
استحکام خشک، استحکام یک ماده پس از خشک شدن و قبل از پخته شدن است. در مورد رولعابی استحکام خشک قابلیت چسبیدن به سطحی است که رولعابی بر روی آن اعمال شده است.
Element:
سیم با سیم پیچی که در اثر عبور جریان گرم می‌شود و حرارت لازم برای کوره را ایجاد
می کند.
Enamel:
لعاب روی شیشه یا مینا ماده‌ای است متشکل از ذرات بسیار ریز شیشه رنگی یا شفاف که به صورت پودر یا سوسپانسیون در یک محیط مایع وجود دارد.
Fiber paper:
کاغذ الیاف کاغذ ساخته شده از الیاف آلومینیوسیلیکاتی را گویند.
Fiber softening point:
نقطه نرم شوندگی الیاف
Fire glazing:
لعاب کاری با حرارت توسط شعله مستقیم یا تابش حرارت به سطح شیشه انجام می‌شود تا
باعث جاری شدن سطح شیشه شود.
Float process:
فرآیند فلوت روشی است که با آن شیشه‌ای مسطح را می‌سازند.
Flux:
گدازآور ماده‌ای است که باعث سهولت ذوب ماده می‌شود.
