هنر ارسی در پنجره دوجداره
از تلفیق شاخه های مرتبط با صنعت نجاری که یکی از آن ها نازک کاری چوب و دیگری هنر طراحی نقوش بر روی شیشه های رنگی می باشد، درب و پنجره هایی تولید می گردد که به آن هنر ارسی یا ارسی سازی گفته می شود.
همان گونه که در بالا ذکر کردیم از هنر طراحی نقوش یاد کردیم، این هنر می تواند هنر طراحی بر روی اسلیمی، گره چینی، جقه و چهارپر، قواره بری و شیشه بری و شیشه های رنگی باشد که جزء یکی از اصیل ترین معماری های سنتی ایران می باشد.
معانی ارسی:
شاید این سوال در ذهن شما شکل بگیرد که بخواهید بدانید ارسی از کجا آمده است و به چه معنی می باشد:نظرات مختلف و بسیاری درباره ی ریشه ی این کلمه وجود دارد که بعضی از این تعاریف را در ذیل ذکر خواهیم کرد:
- ار یا اور کلمه ای است که به عنوان پیشوندی برای بالا رفتن به کار می رود و کلمه ی (سی) هم، به معنای چشمه و پرتو می باشد که در گویش های جنوبی ایران رایج می باشد و در نهایت به آن پنجره های بالا رونده گفته می شود.
- در زبان پهلوی این کلمه از اریا گرفته شده است که به معنای سفید و روشنایی می باشد.
- این یک کلمه ی پارسی میباشد که به معنای گشاده و باز است.
- در شهرهای مختلف ایران، ارسی معانی گوناگونی دارد و تفاوت بسیار زیادی با هم دارند که از آن استفاده می شود.
- این گونه درب ها را در اروپا گیوتین به جهت بالا و پایین رونده بودن آن میگویند.
ارسی یکی از انواع درب و پنجره هایی می باشد که از نوع مشبکی می باشد و در هر شبکه ی آن از شیشه های کوچک رنگی استفاده می شود و از کنار هم پدید آمدن هریک از آن ها نقوش زیبایی پدید می آید که نور را به زیبایی از خود عبور می دهند.
از این هنر نیز میتوان در پنجره UPVC استفاده نمود و همچنین به صورت ایستاده یا به حالت عمومی قرار میگیرد که حالت بالارونده ی آن برای بازکردن پنجره به کار می رود و حالت پایین رونده ی آن برای بستن پنجره مورد استفاده قرار میگیرد. به طور معمول از اینگونه از پنجره ها در سراسر چهار طرف اتاق استفاده میگردد و همچنین از سقف تا کف به صورت یکپارچه مورد استفاده قرار میگیرد.
هنر ارسی یک هنر اصیل و منحصر به فردی است که توسط پیشینیان ما در معماری های ایرانی اسلامی به کار رفته تا به امروز، با نگاهی گذرا به آثار باستانی بجا مانده از گذشتگان می توان به اصیل بودن و زیبایی این هنر که تلفیقی از رقص نور با ساز چوب و شیشه های رنگی می باشد، پی برد.
ساختار پنجره upvc ارسی:
درب و پنجره ی ارسی دارای ساختارهای گوناگونی می باشد که شامل چهارچوب، وادار، کلاه، پاتاق، تنک و … نیز می باشد.
این نوع پنجره ها در بسیاری از مساجد همچون مسجد نصیر المک شیراز و در بسیاری از اماکن تاریخی به زیبایی و با هنرمندی خاصی در طرح ها و الگوهای پرمعنا و مفهوم بکار رفته است.
شرکت فاراد پنجره تولید کننده سیستم های دوجداره عایق آلومینیوم و UPVC اقدام به تولید سیستم های عایق به سبک پنجره های ارسی با گره چنینی و شیشه های رنگی نموده است تا علاوه بر حفظ این اثر هنری زیبای بجای مانده از گذشتگان ما، قیمت تمام شده این نوع پنجره ها را نیز تعدیل کند.
پنجره دوجداره و پنجره upvc تولید شده به سبک ارسی، علاوه بر اینکه تداعی کننده همان هنر ارسی و گره چنینی های خاص می باشد، 2 مزیت عایق بودن و هزینه تمام شده کمتر را نسبت به نوع چوبی آن را بهمراه دارد.
این محصول منحصر به فرد زیبایی خاصی را به بنا می دهد و در هنگام تابش نور خورشید نقش خاصی از گره چنینی با شیشه های رنگی بر روی زمین بسته می شود.
این نوع پنجره هم با پروفیل UPVC و هم با پروفیل آلومینیوم ترمال بریک و هم با شیشه های رنگی و طلق های رنگی پلی کربنات قابل تولید می باشد.
ارسی به نوعی جدا کننده ی فضای بین اتاق و حیاط می باشد و یا حتی از آن در خانه های قدیمی بین دو تالار استفاده میکردند تا بتوان در مواقع لزوم درب این پنجره ها را باز نمود، با این وجود از دو تالار، یک تالار بزرگ تر به وجود می آمده است که موجب می گردید نمای داخلی و خارجی زیبایی در اتاق فراهم گردد.
نکته ای که در اینجا قابل ذکر است آن است که می توان از ارسی به صورت مجزایی برای ساخت درب و پنجره استفاده نمود.
در هنر ارسی از هیچ میخ و چسبی استفاده نمی شود و تمام نقوش و نگاره هایی که بر روی آن به کار گرفته می شود با استفاده از اتصالات ظریف چوبی(کام و زبانه) به هم متصل می گردد و تمامی شیشه های رنگی که در آن به کار گرفته می شود به صورت کنشکاف داخل شیارهای آلات چوبی قرار خواهد گرفت.