سایت 118 گلس،​تخصصي ترين سايت صنعت شيشه کشور
 سایت 118 گلس،​تخصصي ترين سايت صنعت شيشه کشور
تاریخچه صنعت شیشه در ایـران

تاریخچه صنعت شیشه در ایـران

صنعت شیشه و بلور‌سازی به عنوان یک صنعت در کشورمان نخستین‌بار در سال‌های ۱۳۱۰ خورشیدی آغاز شد. داستان نخستین کارخانه شیشه‌سازی در کشورمان‌ جالب و عبرت‌آمیز است. در سال‌های ۱۳۱۰ از قفقاز نوعی آب‌معدنی به ایران صادر می‌شد که بسیار مورد توجه مردم بود و اهالی تهران، شمال و آذربایجان از آن استقبال زیادی می‌کردند.

این آب‌معدنی که به «تارزان» معروف بود، در شیشه‌های دربسته به کشورمان وارد می‌شد و مردم کشورمان غافل از وجود آب‌های معدنی داخلی، آن را مصرف می‌کردند. بعضی‌ها هم از چشمه‌های آب‌معدنی کشورمان اطلاعات داشتند اما دسترسی به این مناطق بسیار مشکل بود. همچنین، سازمانی وجود نداشت که این آب‌های گوارا را در شیشه کرده و به فروش برساند. به همین دلیل در همین زمان یعنی بین سال ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۸ یک کارخانه بطری‌سازی به وجود آمد. بدین ترتیب، آب چشمه‌ها را در داخل بطری‌های این کارخانه کرده و برای مصرف داخلی و بی‌نیاز کردن کشور از آب‌معدنی و همچنین، برای صادر کردن به بازار خارج عرضه شد. برای پیشرفت کار این کارخانه‌ها با سفارتخانه‌های کشورهای خارجی تماس گرفته شد تا بتوان کارخانه‌ای را از آن کشورها وارد کرد.

در بین تماس‌های برقرار‌شده یک صنعتگر ایتالیایی به کشور آمد و پس از چندی بررسی، نخستین کارخانه شیشه‌سازی ایران را در شرق تهران ایجاد ‌کرد. مواد مورد نیاز کارخانه نیز از خارج کشور وارد شد و پس از آن نخستین محصولات کارخانه بیرون آمد اما در بررسی‌ها معلوم شد که بطری تولید این کارخانه گران تمام می‌شود و ‌به‌صرفه نیست، ضمن اینکه کار‌ها در کارخانه بیشتر با دست و با مواد اولیه نامرغوب و بدون تجهیزات لابراتواری انجام می‌شد. بنابر‌این، محصول عرضه‌شده کیفیت خوبی نداشت. به همین دلیل برای ساخت کارخانه‌ای که از نظر اقتصادی به‌صرفه و محصولات آن هم در بازارهای بین‌المللی قابل رقابت باشد، برنامه‌ریزی شد. در این مرحله نیز بررسی‌ها به این نتیجه رسید که کارخانه‌ای تاسیس شود که هم محصولات بطری و هم محصولات شیشه‌ای دیگر نیز تولید کند. به این ترتیب، فعالیت برای خرید کارخانه‌ای که قادر به ساخت بطری، حباب، چراغ، استکان، لیوان، شیشه و دیگر کالا‌های شکستنی باشد، آغاز شد. در نتیجه، برای خرید چنین کارخانه‌ای تاجران و واردکنندگان بلور و شیشه به سرپرستی عبدالحسین نیکپور سرمایه‌گذاری کردند و مذاکره برای خرید کارخانه از کشور آلمان آغاز شد.

تاریخچه صنعت شیشه در ایـران

متخصصان آلمانی وجود مواد اولیه برای بلور و شیشه را لازم دانستند. آنها اعلام کردند در صورتی کار‌خانه می‌تواند کار را آغاز کند که سیلیس در ایران یافت شود. پس از پیدایش سنگ سیلیس، مذاکرات نهایی برای خرید کارخانه آغاز شد و به نتیجه رسید و نخستین سنگ بنای کارخانه در کنار سیلوی تهران پا گرفت. در کنار بنای کارخانه که دارای یک کوره بود، ساختن خانه‌های کارکنان و کارگران هم آغاز شد. بدین ترتیب، نخستین کارخانه شیشه و بلور‌سازی ایران در سال ۱۳۱۸ گشایش یافت. ۱۲ شهریور‌ همین سال پس از بهره‌برداری از سیلوی تهران نخستین محصولات کارخانه با مارک ساخت ایران به بازار عرضه شد. اما با آغاز جنگ جهانی دوم و حضور متفقین کشور، ۳ سال بعد از آغاز جنگ در سال ۱۳۲۳ کارخانه تعطیل شد. بعد از جنگ جهانی دوم کشورهای دیگری طرف معامله قرار گرفتند و به این ترتیب، یک کمپانی امریکایی طرف معامله برای خرید دستگاه‌های جدید قرار گرفت. از این کمپانی یک کوره با ۳ ماشین خریداری شد و کارخانه دوباره آغاز به کار کرد. کارگرانی که در زمان جنگ هر کدام به سویی رفته بودند بار دیگر به سر کار خود بازگشتند اما با وجود فعالیت این کارخانه در سال‌های مختلف کارخانه از نظر اقتصادی وضع خوبی نداشت. با این حال، کارخانه تا سال ۱۳۳۴ به فعالیت خود ادامه داد و به دنبال آن کارخانه‌های جدید شیشه‌سازی مانند کارخانه شیشه‌سازی قزوین، آبگینه، قوطی‌سازی و شرکت شیشه گاز فعالیت می‌کردند. در نتیجه، فعالیت همین کارخانه شیشه‌سازی بود که امکان ساخت و تولید فرآورده‌های کریستال در دوره‌های بعد در کشور نیز فراهم شد.

اشتراک گذاری

مطالب مرتبط

دیدگاهی بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


5 × دو =