شیشه قرون وسطی
استیندگلس، در قرون وسطا، به عنوان یک هنر مطرح شد و به اعلا درجه خود رسید. دلیل این امر، روایت استیند گلاس از کتاب مقدس و مصور ساختن نوشته های آن برای جامعه ای بود که عمدتا بی سواد بودند.
در دوره رنسانس و گوتیک اولیه، از حدود ۹۵۰ تا ۱۲۴۰، پنجره های استیند گلاس که در ابعاد بزرگ ساخته می شدند، نیاز به قاب ها و فریم های قوی آهنی داشتند. در کلیسای جامع چارتز و در انتهای شرقی کلیسای جامع کانتربری این نوع فریم ها به وضوح دیده می شوند. همانطور که معماری گوتیک به رشد خود ادامه می داد، پنجره های آن نیز در ابعاد بزرگتری طراحی می شدند تا نور بیشتری را به داخل فضاها برسانند. در همین زمان تقسیم بندی پنجره ها به صورت عمودی رواج یافت.
فراز و نشیب های استیندگلاس در دوره رنسانس
طبق برخی از منابع احتمالا اولین طرح شیشه استیند گلاس که در طول رنسانس ایجاد شد، برای کلیسای فلورانس بود که توسط لورنزو گییبرتی(Lorenzo Ghiberti) طراحی شده بود. طرح شامل سه پنجره چشمی برای گنبد و سه عدد برای نما است که از ۱۴۰۵ تا ۱۴۴۵ توسط تعدادی از هنرمندان مشهور این دوره یعنی گیبرتی (Giberti) ، دوناتلو (Donatello )، اوسلو (Uccello ) و اندرو دل کاستاگنو ( Andrea del Castagno) طراحی شده است. هر پنجره چشمی شامل یک تصویر منحصر به فرد از زندگی مسیح یا زندگی مریم است که توسط مرز وسیع گلها احاطه شده است، دو پنجره کوچکتر نمایشی است که توسط گیبرتی ارائه شده است و دایکون های شهید یعنی سنت استفان و سنت لارنس را نشان می دهد. از آن زمان، یکی از پنجره های کاپولا گم شده است و دیگری که توسط دوناتلو اجرا شده است، تقریبا تمام جزئیات نقاشی شده اش را از دست داده است.
در اروپا، شیشه استیند گلاس ادامه یافت. سبک از گوتیک به کلاسیک ارتقا یافت. به رغم رشد پروتستانیتیسم، در آلمان، بلژیک و هلند به خوبی اجرا شد. در فرانسه، اغلب شیشه های این دوره در کارخانه لیموژ و در ایتالیا در کارخانه مورانو تولید شد. انقلاب فرانسه موجب نابودی پنجره های بسیاری در فرانسه شد.
در اصلاحات در انگلستان، تعداد زیادی از پنجره های استیندگلس قرون وسطی و رنسانس نادیده گرفته شدند و شیشه های ساده جایگزین آنها شدند. انحلال صومعه ها تحت فرمان هنری هشتم و دستورات توماس کرمول بر ضد «تصاویر سوء استفاده» (با هدف احترام) منجر به از بین رفتن هزاران پنجره شد. تعداد کمی از پنجره های استیندگلاس باقی ماندند که از آنها در کلیساهای خصوصی مثل هنگریو هال (Hengrave Hall ) و سوفولک (Suffolk ) استفاده شده است که در زمره بهترین ها هستند.
با موج دوم تخریب روش های سنتی، استین گلاس به کلی از بین رفت، تا اینکه اوایل قرن نوزدهم در انگلستان دوباره از سر گرفته شد.
در هلند یک طرح نادر از شیشه در کلیسای گودا (Grote Sint-Jan، Gouda) دست نخورده باقی مانده است. پنجره هایی که ارتفاع برخی از آنها به ۱۸ متر می رسد. از سال ۱۵۵۵ تا اوایل ۱۶۰۰؛ اولین کار، کار دیرک کرافت(Dirck Crabeth) و برادرش واتر(Wouter) است.
