با پیشرفت زندگی آپارتمان‌نشینی، انسان امروزی سعی دارد ایمنی را در ساختمان‌ها، افزایش داده و خطرات حاصل از این سبک زندگی را کاهش دهد. شیشه پایان‌کار یکی از این مواردی است که برای افزایش ایمنی نصب می‌گردد و ضرورت آن تا حدی است که بدون نصب آن در آپارتمان، مجوز پایان‌کار، صادر نمی‌گردد، بنابراین به آن شیشه پایان‌کار گفته می‌شود.
بسیار دیده شده که در هنگام آتش‌سوزی در یک آپارتمان، با این‌که حریق به طبقات دیگر نفوذ نکرده اما دودهای سمی حاصل از آتش‌سوزی، مشکل خفگی و کمبود اکسیژن را برای ساکنان آن آپارتمان ایجاد کرده است. بنابراین استفاده از شیشه پایان‌کار، بسیار ضروری است. دودبند کردن ساختمان، می‌تواند از ایجاد هزینه‌های گزافی که هنگام آتش‌سوزی پدید می‌آید جلوگیری کرده و حافظ جان ساکنین شود.
شیشه پایان‌کار، یا دودبند، دربی از جنس شیشه سکوریت است که در راه‌پله‌ها و راهروها نصب می‌گردد و در هنگام وقوع آتش‌سوزی به عنوان مانع عمل کرده و از سرایت حریق و گازهای سمی حاصل از آتش‌سوزی به سایر طبقات، جلوگیری می‌کند. شیشه پایان‌کار، علاوه بر ایجاد امنیت، مزایای دیگری نیز دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
مزایای استفاده از شیشه پایان‌کار
- در هنگام آتش‌سوزی، هرگز آتش نمی‌گیرد
- به عنوان عایق صوتی عمل می‌کند
- در زمستان از ورود سرما به داخل ساختمان جلوگیری می‌کند و در تابستان مانع از ورود هوای گرم بیرون به داخل ساختمان می‌گرد و مانع هدر رفتن انرژی شده و مصرف انرژی پایین می‌آید.
- به عنوان مانعی مابین طبقات و راه‌پله عمل کرده و خطر سقوط کودکان خردسال از پله‌ها را کاهش می‌دهد.
- به عنوان مانعی از نفوذ گردوخاک و بوی دود پارکینگ به طبقه‌ها جلوگیری می‌کند.
- برای هر طبقه حریم خصوصی ایجاد می‌کند.
- نور طبیعی را به داخل ساختمان هدایت می‌کند که در نتیجه آن، نیاز به روشن کردن چراغ راهروها کمتر شده و مصرف برق پایین می‌آید.
- به محیط، زیبایی و شفافیت و نور میبخشد.
جنس شیشه پایان‌کار چیست؟
شیشه پایان‌کار، را معمولا از شیشه سکوریت می‌سازند. سکوریت یکی از مصالح ضد حریقی است که در ساختمان‌های امروزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سکوریت، مقاومت بالایی که در مقابل حریق دارد. به دلیل این‌که در مرحله ساخت طی فرآیندی، تحت انقباض و انبساط بالا قرار می‌گیرد، توانایی تحمل دما تا ۲۵۰ درجه سانتی‌گراد بالای صفر و ۸۰ درجه پایین صفر را دارد و هرگز آتش نمی‌گیرد.
علاوه بر آن سکوریت، به‌راحتی شکسته نمی‌شود. در صورت شکستن، به اجزای ریزی تبدیل می‌گردد که برنده و خطرناک نیست.
شیشه پایان‌کار را از سکوریت ۱۰ میل می‌سازند و یراق آلات فلزی روی آن نصب می‌گردد. رنگ متداول آن شفاف و بدون رنگ است اما می‌تواند به رنگهای مات و دودی نیز ساخته شود.
قیمت شیشه پایان‌کار
قیمت شیشه پایان‌کار به عواملی زیر بستگی دارد:
رنگ شیشه
متراژ و ابعاد شیشه
نوع یراق آلات مورد استفاده
نوع دستگیره
وجود استوپر
تک لنگه یا دولنگه بودن
نیاز به آهن‌کشی
انواع نصب و اجرای شیشه پایان‌کار
این درب‌ها در بین طبقات راه پله و حد فاصل آسانسورها تا ورودی اصلی فضای مسکونی، نصب می‌شوند. بسته به فضای مورداستفاده، برخی به صورت درب دو لنگه و برخی تک لنگه اجرا می‌شود. در ساختمان‌های مسکونی این درب از نوع دستی لولایی است که شامل یک درب خودگردان و یک درب کوچک هرزگرد است.
قوانین و موارد نصب شیشه پایان‌کار
شیشه پایان‌کار، برای ساختمان‌های اداری، تجاری، مسکونی که خطر آتش‌سوزی در آن‌ها وجود دارد، به کار می‌رود. برای نصب شیشه پایان‌کار ضوابطی حکمفرماست که باید حتما به آن‌ها توجه شود تا ساختمان، مجوز پایان‌کار را دریافت کند. یکی از قوانین این است که در ساختمان‌های دو طبقه به بالا، حتما از شیشه پایان‌کار استفاده شود. در ساختمان‌های ۵ طبقه، (تحت نظارت شهرداری) نیز از دودبند شیشه‌ای استفاده می‌گردد. در ساختمان‌های ۶ طبقه به بالا (تحت نظارت آتشنشانی)، دودبند استفاده شده باید درب فلزی ضدحریق باشد. در قوانین آتشنشانی برای به منظور حفظ امنیت ساختمان کاربرد شیشه دودبند در بین طبقات و راه پله‌ها امری الزامی است چون برای دریافت پایان‌کار نیاز به تاییدیه آتشنشانی هست، بنابراین نصب این شیشه از ضروریات است.
مشخصات فنی شیشه پایان‌کار
شیشه پایان‌کار به دو صورت دستی و اتوماتیک قابل اجرا است. نوع دستی آن به صورت لولایی، کشویی (ریلی)، فکی و اسپایدری و مدل اتوماتیک هم می‌تواند در انواع مختلف نصب شود.
نکته‌ای که باید به آن دقت کرد این است که در نصب دودبندها باید از یراق‌آلات با کیفیت و استاندارد استفاده شود تا در مواقع بروز بحران از کار نیوفتد و کارایی و ایمنی لازم را ایجاد کند.
ضوابط اجرای شیشه پایان‌کار
تمام درب‌های دودبند، باید تاییدیه آنشنشانی و تاییدیه کتبی ناظر پروژه را داشته باشد
طبق مقررات ملی ساختمان، تمام ساختمان‌ها با حداقل ۴ طبقه، با محاسبه پیلوت و یا دارای ارتفاع ۱۵ متر یا بیشتر ، ملزم به اجرای قوانین زیر هستند
۱- تمام درب‌های دودبند باید از نوع درب لولایی گردون بر پاشنه، باشد.
۲- از مصالح مقاوم ضدحریق، تولید شده و اجرا گردند.
۳- کلیه درب‌های دودبند یا ضدحریق باید دارای حداقل عرض مفید ۸۰ سانتی‌متر باشند (اگر فضای در دسترس، دارای مساحت۵/۶ متری یا کمتر باشد و مکان تردد معلولین و افراد کم‌توان نباشد، می‌توان عرض مفید درب‌ها را تا ۶۰ سانتی‌متر اجرا نمود)
۴- در صورتی که درب‌ها به صورت دو لنگه باز شو می‌باشند نباید بیشتر از ۱۲۰ سانتی‌متر باشد و حداقل عرض مفید یک لنگه ۸۰ سانتی‌متر باشد.
۵- سطح کف هر دو سطح خارجی و داخلی دود بندها، باید هم‌تراز باشند.
۶- درب ضدحریق و دودبند باید به‌راحتی باز شود. در صورت استفاده از قفل، کلون و کشو بر روی آن، باید از نوع آسان بازشو، انتخاب شود.
۷- اگر از قفل‌های کلیدخور استفاده می‌شود باید همیشه کلید روی قفل قرار داده شود یا قفل یدکی در اختیار ساکنین باشد.
نگهداری شیشه پایان‌کار
شیشه پایان‌کار، بسیار مستحکم هستند و کمتر اتفاق می‌افتد که بشکند اما اگر مشکلی به وجود آید به‌راحتی تعمیر می‌شود. احتمال تعویض قطعات یا حتی خود شیشه بسیار کم است. فقط در صورتی که شیشه آسیب زیادی دیده باشد، آن را عوض می‌کنند.
سخن آخر این که با استفاده از شیشه پایان‌کار، علاوه بر تامین ایمنی، از هزینه‌های گزافی که هنگام آتش‌سوزی رخ می‌دهد، جلوگیری می‌شود. نور طبیعی به ساختمان هدایت شده و ساختمان را دلبازتر می‌گردد. چون در طراحی تداخلی ایجاد نمی‌کند به راحتی می‌تواند با عناصر دیگر ترکیب شود و زیبایی ساختمان را دوچندان کند.
